Cheper S1 en Cheper S2
Cheper S1 en Cheper S2
CHEPER
De kunstwerken in de reeks CHEPER zijn gebaseerd op de kever/ scarabee. De scarabee is een mestkever alsook een Oud-Egyptisch siervoorwerp en komt terug in vele juwelen en amuletten.
De scarabee/pillenkever werd in de Egyptische mythologie als een heilig dier beschouwd, hij geldt als geluksbrenger en staat symbool voor wederopstanding, onsterfelijkheid, wijsheid, voortplanting, potentie en vernieuwing.
In hiërogliefen staat de afbeelding van een scarabee voor de drie medeklinkers ḫ p r ("cheper"), wat door egyptologen wordt vertaald als "ontstaan", "scheppen" of "transformeren".
De scarabee was verbonden met de god Chepri, van wie de naam uit dezelfde medeklinkers bestaat. Chepri was de god van de opgaande zon, die iedere dag een nieuwe zon schiep.
De vormgeving waarop mijn reeks CHEPER is gebaseerd komt voort uit de hiërogliefen waarbij de symmetrische eenvoudige vorm centraal staat en het gebruik van spiegelsymmetrie ons visueel prikkelt.
Concept
Kevers, insecten, ongewervelden spreken al jaren tot mijn verbeelding als beeldend kunstenaar. De schoonheid, maar ook tegelijkertijd de gruwel die de kleine onderkruipsels oproepen, stoot voor mij op de mooiste en grootste contradictie die er is. Al van oudsher werden in onze contreien de ongewervelden beschouwd als iets afstotelijk, in de bijbel bestaat menig plaag uit deze niet-geapprecieerde levende wezens.
Pas in de 16e/17e eeuw wordt, dankzij het mooie huwelijk tussen wetenschap en kunst, de belangstelling voor de insecten aangewakkerd. Er ontstaat een enorm plezier om deze vernuftige wezens te observeren, waarheidsgetrouw weer te geven, te ontleden en bestuderen.
De wetenschap opent de deuren naar kevers in de kunst. Met onder anderen A. Dürer, J. Van Kessel en J.hoefnagel als trekkers in de onderzoeksillustratie.
De ode aan de insecten vloeit verder in de collectie van verzamelaars en zorgt voor het uitsterven van menig soort. De onschatbare waarde en het hoge museum gehalte van de wunderkammer valt niet te onderschatten, maar zorgt wel voor een ethisch dubio. In de hedendaagse kunst worden insecten terug op een voetstuk geplaatst op een minder vernietigende wijze en vaak zelfs symbolisch gebruikt om de urgentie van onze klimaatsverandering aan te kaarten. Het gebrek aan biodiversiteit en de impact die de klimaatsverandering met zich mee draagt zorgt voor onze 6de Massa extinctie.
Er zijn ook geen dierenrechten of beschermwetten rond dierenwelzijn als het gaat over insecten, terwijl studies aantonen dat ze weldegelijk pijnreacties vertonen bij blootstelling aan schadelijke prikkels. Wij als kunstenaars hebben de maatschappelijke taak om, net zoals de wetenschap, deze problematiek aan te kaarten bij iedereen die het (niet) horen wil.
Uitwerking
Het verzamelen van mooie en kostbare objecten net zoals in de “wunderkammers” draagt al heel lang mijn interesse. Bezoekjes aan antiekmarkten en rommelloodsen worden beloond met unieke, vreemde objecten die ik in mijn eigen kunst- en rariteitenkabinet kan herbergen. De interesse in taxidermie en het prikken van vlinders om een collectie van dierlijke juwelen uit te breiden gaat me een brug te ver, maar de vormelijke schoonheid vervatten in kunstobjecten is een activiteit die me mateloos kan bezighouden.
De decoratieve schoonheid en vernuftige constructie van hun stelsel en onderdelen (kop, borststuk, achterlijf, kopschild, halsschild, vleugels, palp, voelspriet, poten… ) zijn een lust voor het oog. De symmetrie en ongekende variatie aan vormen van bovengenoemde onderdelen kunnen oneindig geëxploreerd en verbeeld worden. In de kunst van het multidisciplinair design zit dan ook nog eens een scala aan technieken die binnen de reeks van CHEPER onderzocht worden. In mijn werken is kleur ondergeschikt aan de vorm en vorm ondergeschikt aan kleur.
De selectie van werken zijn uitgevoerd in een neutraal en beperkt pallet van kleuren waardoor de vorm en techniek alle aandacht krijgt. De spiegelsymmetrie zorgt voor een belangrijke vormtaal binnen de reeks CHEPER.
Deze reeks bestaat uit een mix van 2D en 3D werk met kruisbestuivingen naar de juweelkunst, grafiekkunst, keramiek en illustratie.
Eva Urkens
More from this artist
Ontwerp: Studio Mast | Website: eps en kaas